Nowe odkrycia archeologiczne w Kampinosie – ślady życia z końca II lub pierwszej połowy I wieku p.n.e.

Zakończył się kolejny sezon wykopalisk archeologicznych realizowanych przez naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego i Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego w Pruszkowie. Badania odbywały się na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego. Tegoroczne prace badawcze przyniosły interesujące znaleziska, w tym pozostałości obiektu mieszkalnego oraz nietypowy pochówek psa, który może wskazywać na dawne praktyki obrzędowe.

W 2025 roku archeolodzy prowadzący badania na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego natrafili na dwa znaleziska: dużą jamę z licznymi artefaktami oraz pochówek psa, który może mieć charakter rytualny. Tegoroczny sezon przyniósł uzupełnienie wiedzy o osadnictwie i obyczajach ludności zamieszkującej te tereny sprzed wielu lat.

Jednym z kluczowych odkryć była duża jama, w której archeolodzy znaleźli fragmenty ceramiki, pocięte i połamane kości zwierzęce, a także drobne przedmioty metalowe i gliniane, takie jak przęślik i igła. Badacze podejrzewają, że może to być pozostałość po niewielkiej ziemiance mieszkalnej:

- Duża jama zawierająca liczne fragmenty ceramiki, pocięte/połamane kości zwierzęce i inne drobne przedmioty metalowe i gliniane, m.in. przęślik, igła. Obiekt został rozpoznany dopiero w niewielkim zakresie, więc na jednoznaczną interpretację jego funkcji należy jeszcze chwilę poczekać. Kształt jamy, charakter wypełniska oraz pochodzące z niej przedmioty sugerują, że może ona być pozostałością budynku w typie małej ziemianki. – czytamy na profilu Kampinoskiego Parku Narodowego.

Pełna interpretacja funkcji znaleziska będzie możliwa dopiero po dalszych analizach.

Badania archeologiczne w Zaborowie AD 2025 dobiegły końca, a drugie znalezisko wzbudziło szczególne zainteresowanie – szczątki psa, pochowanego w pozycji zwiniętej w kłębek, z fragmentem naczynia glinianego na czaszce. Według wstępnych analiz ceramika pochodzi z końca II lub pierwszej połowy I wieku p.n.e., co pozwala na orientacyjne datowanie pochówku.

Zgodnie z dotychczasową wiedzą archeologiczną, pochówki psów w epoce żelaza są znane. Często wiąże się je z obrzędami religijnymi lub ofiarami dla bóstw.

- Na jego czaszce spoczywał duży fragment naczynia glinianego, pochodzącego z końca II lub pierwszej połowy I w. p.n.e., co sugeruje datowanie zespołu. Pochówki psów notowane są czasami na stanowiskach z epoki żelaza i zwykle przypisuje się im znaczenie obrzędowe (np. ofiary dla bóstw). - czytamy w komunikacie KPN.

Nie bez znaczenia jest także lokalizacja grobu, który znajdował się tuż obok pieca hutniczego:

- Grób pieska znajdował się tuż przy piecu hutniczym. Trudno jednak o jednoznaczną ocenę, czy taka, a nie inna jego lokalizacja jest wynikiem przypadku, czy też wiąże się ze sferą rytuałów, które mogły towarzyszyć wytopowi.

Zaborów to stanowisko archeologiczne, które od kilku lat przynosi wyjątkowo cenne znaleziska. Każdy kolejny sezon pokazuje, że cierpliwość naukowców się opłaca – ziemia powoli odsłania kolejne ślady działalności człowieka sprzed lat.

Badania prowadzone są w ramach współpracy pomiędzy Wydziałem Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego a Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego w Pruszkowie, przy wsparciu Kampinoskiego Parku Narodowego. Projekt ma charakter naukowy, ale także edukacyjny – jego celem jest nie tylko odkrywanie przeszłości, ale również popularyzacja wiedzy o dawnych kulturach Mazowsza.

Zakończony właśnie piąty sezon badań archeologicznych w Zaborowie dostarczył kolejnych cennych informacji o życiu sprzed wielu lat. Odkrycie potencjalnej ziemianki i rytualnego pochówku psa wzbogaca wiedzę o osadnictwie i praktykach kulturowych społeczności zamieszkującej obszar dzisiejszego Mazowsza.

fot./źródło: profil Facebook Kampinoski Park Narodowy / K. Fidler / Badania archeologiczne w Zaborowie